De koffieprijzen zijn geëxplodeerd en dat is goed en slecht nieuws
Misschien heb je het al gehoord: de koffieprijzen zijn de afgelopen maanden enorm gestegen. De huidige internationale koffieprijs is bijna het dubbele van wat we gewend waren tot april 2024.
Het slechte nieuws: wij moeten onze prijzen verhogen. Bijkomend wordt het voor vele koffiebedrijven in de koffieketen lastig, omwille van de plotse nood aan veel meer liquiditeit, die er niet altijd is. De impact op de hele waardeketen van koffie kan op termijn groot worden, met minder en enkel nog grotere spelers op het einde van de rit.
Het goede nieuws: in de meeste koffieregio’s betekent dit hogere inkomsten voor individuele producenten. Dit kan in veel gebieden bijdragen aan het terugdringen van armoede.
Wat is de internationale koffieprijs of referentieprijs?
De referentieprijs voor Arabica-koffie wordt vastgesteld op de beurs van New York. Hier kopen en verkopen niet alleen kopers en verkopers koffiecontracten, maar ook investeringsfondsen. Dat maakt de prijs deels speculatief, wat leidt tot volatiliteit en onzekerheid. Toch weerspiegelt de prijs ook altijd de onderliggende vraag en aanbod op de wereldmarkt.
Van maart 2024 tot maart 2025 verdubbelde de prijs zowat.
Kost elke koffie evenveel?
Nee, absoluut niet. De prijs van een specifieke koffie, bijvoorbeeld één die wij kopen, hangt af van verschillende factoren zoals extra kwaliteit (Specialty), herkomst, specifieke regio, hoogte, gebruikte variëteit en verwerking. Zo spreken we met de producent een extra prijs af, bovenop de referentie waarover we hierboven spraken. Die extra of differential vertegenwoordigt de extra kwaliteit en de extra kost die kwaliteit met zich meebrengt.
Ook de duurzaamheid van productie kan een invloed op de prijs hebben. Als wij over biologische koffie spreken, bedoelen we koffie van biologische productie gebaseerd op grondige audits. Echt biologisch produceren betekent een extra kost, dus dat verdient ook een extra premie voor de producent.
Daarnaast speelt vraag en aanbod een grote rol. Zo is er veel vraag naar biologisch gecertificeerde koffie uit Brazilië, terwijl het aanbod heel beperkt is. Hierdoor is de extra prijs die we moeten betalen in Brazilië aanzienlijk hoger dan de extra voor biologische koffie in bijvoorbeeld Peru.
Staat de prijs voor Specialty-koffie niet los van de beursprijs?
Die bewering wordt vaak gemaakt door Specialty-branders. “Wij spreken een vaste prijs af in onderling overleg, buiten die speculatieve wereldmarkt van koffie om. Wij staan erboven en erbuiten.”
Het zou mooi zijn, maar helaas klopt die bewering helemaal niet. De prijzen die afgesproken worden (in realiteit: onderhandeld) staan altijd in verband met de wereldmarktprijs. Ergens ook logisch: waarom zou een producent alle moeite doen om bijvoorbeeld duurzaam te produceren en extra kwaliteit te leveren, als hij ‘gewone’ koffie voor evenveel (of meer) kan verkopen aan standaardprijzen?
Profiteert de koffieboer mee?
In het algemeen zien we in koffieregio’s, zelfs in afgelegen gebieden in Afrika, dat internationale prijsstijgingen ook lokaal leiden tot hogere prijzen. Soms evenredig, soms slechts deels, en in sommige gevallen zelfs meer dan evenredig. Dat kan een positieve impact hebben op de armoede in verschillende regio’s, met name in Afrika en Centraal-Amerika.
Waarom zijn de prijzen zo hoog?
Deze prijsstijging zat eraan te komen. Elk jaar neemt de wereldwijde consumptie van koffie toe met 1 à 3 %, onder andere door bevolkingsgroei en een stijgende levensstandaard in landen als India en China. De afgelopen 25 jaar werd die consumptiegroei vooral opgevangen door meer productie in Brazilië en Vietnam, op twee manieren:
- Intensievere teelt – hogere productiviteit, niet altijd even duurzaam
- Uitbreiding van landbouwgrond – vaak ten koste van bossen, vooral in Vietnam
Beide methoden hebben hun limieten bereikt. Tegelijkertijd zorgt klimaatverandering nu al voor grote problemen in productie, voornamelijk door lange droogtes. Dat zorgt voor een structureel tekort aan koffie en hogere prijzen op de beurs.
Wat doet RAF Coffee?
Bij RAF Coffee streven we er altijd naar om onze eerlijke duurzame biologische specialty koffie betaalbaar te houden, We doen dit door eenvoudig te werken en te blijven investeren in efficiëntie. Maar de hogere inkoopprijs voor groene koffie moeten we onvermijdelijk helaas ook doorberekenen.
Geen zorgen dus: deze prijsstijging financiert geen Tesla voor de CEO. Hopelijk wél een tweede elektrische cargofiets. Die staat hoog op onze verlanglijst!