RAF Coffee in DR Congo

De Congolese arabica koffie rond het Kivu meer heeft een koloniale geschiedenis en groeit in een streek met optimale groei-omstandigheden, maar met een heel moeilijke context.

Congo ‘was’ een echt koffieland

Tot in de jaren 2000 stond Congo bekend als een echt koffieland. De sector bood werk aan talloze producenten en aanverwante bedrijven, waarbij ongeveer 80% van de koffieproductie bestond uit robusta en een kleiner deel uit arabica, vooral in het oosten van het land. Toch kreeg de Congolese koffiesector het moeilijk door opkomende concurrentie uit Vietnam en Indonesië, die sneller en goedkoper robusta konden produceren. Gecombineerd met de wilt-epidemie en inefficiënt beheer begon de Congolese robustaproductie vanaf de jaren ’90 in te storten. Ook de arabicaproductie in het oosten kreeg te maken met grote uitdagingen en bleef niet gespaard van deze neergang.

Aan de oevers van Lake Kivu

De oevers van het Kivumeer in Oost-Congo behoren tot de belangrijkste regio’s voor de productie van arabica. De vulkanische bodems, hoge ligging en het lokale klimaat bieden optimale omstandigheden voor hoogwaardige koffie. Toch maken moeilijke leefomstandigheden en voortdurende onrust het exporteren van koffie uit Kivu een grote uitdaging. Dat koffie uit deze streek de internationale specialty-markten bereikt, mag gerust een wonder heten.

Koffie uit de koloniale tijd

In de jaren ’50 werd arabica-koffie door koloniale invloed geïntroduceerd in deze streek aan het Kivumeer, en een bloeiende koffiesector volgde. Vanaf de jaren negentig, tijdens de oorlogen in de regio, stortte de sector echter volledig in. Koffieplanten verouderden, lokale kennis ging verloren, en wat er nog aan oogst was, werd in kleine boten naar Rwanda gesmokkeld, waar de koffie een betere prijs opbracht. Deze riskante tochten eisten vaak levens; vandaag de dag telt de regio veel weduwen door ongelukken tijdens de oversteek van het meer.

Nieuwe boost voor de arabicateelt

Het was pas rond 2010 dat de koffieteelt in de regio een nieuwe boost kreeg, en verschillende coöperaties ontstonden. Ze verenigen families van koffieproducenten, om op die manier samen de koffie te kunnen verwerken en exporteren. De coöperaties zorgen voor stabiliteit en werkzekerheid voor veel mensen in de gemeenschap, en kunnen dankzij de winst van de koffie-export investeren in infrastructuur, gezondheid en onderwijs.

En de Robusta?

In recente jaren zijn er ook in de robustaproductie enkele nieuwe investeringen en projecten gestart, vooral in Congo-Central in het uiterste westen van het land. Met de groeiende wereldwijde vraag naar koffie en de capaciteitslimieten in landen zoals Brazilië en Vietnam, kunnen de veelal arme Congolese producenten hopelijk van deze opportuniteit profiteren. Voorwaarde is dat er voldoende geïnvesteerd wordt door bedrijven en projecten. Of het lukt, zal binnen enkele jaren duidelijk worden.

Gepubliceerd op 04/10/2024
Laatst gewijzigd op 20/02/2025