Kivu

Een stabiele organisatie in een onstabiele regio

De coöperatie Muungano in Zuid-Kivu, DR Congo werd opgericht in 2009, na vele jaren van oorlog in de regio. Raf van RAF Coffee was vanaf het begin betrokken bij de coöperatie en was er voor het eerst rond 2011. Voor RAF Coffee koopt hij nu zowel de gewassen als de ongewassen (natural) koffie van de coöperatie. Inmiddels is Muungano uitgegroeid tot één van de meest stabiele organisaties en economische spelers in de koffiesector. In deze zeer onrustige en complexe regio verdient de coöperatie alleen al hiervoor de Nobelprijs voor doorzettingsvermogen.

Een meer van goudwaarde

Het wegennetwerk in Kivu bevindt zich in een onvoorstelbaar slechte staat; er zijn eigenlijk nauwelijks nog wegen. De koffielogistiek wordt er enorm door bemoeilijkt. Inmiddels is ook de hoofdweg van Kiniezire (waar Muungano gevestigd is) naar Goma onbruikbaar, doordat de M23-rebellen het gebied vanaf Minova verder naar het noorden hebben ingenomen.

Daarom speelt het Lake Kivu een cruciale rol in de koffielogistiek. Na de oogst worden de koffiebessen dan ook zo snel mogelijk naar het meer gebracht, zodat ze via het water het dichtstbijzijnde wasstation van Muungano kunnen bereiken. Na verwerking wordt de koffie opnieuw via het water relatief 'vlot' naar Goma gebracht voor verdere behandeling en export.

Kivu Natural

Vanaf de start stond Muungano bekend voor de uitmuntende kwaliteit van hun 'Fully Washed' Kivu. Dat wil zeggen dat de producenten de koffie zelf individueel niet fermenteren, wassen en drogen, maar dat de cooöperatie dit centraal op zich neemt in een wasstation.

In 2017 werd voor het eerst in de regio (op vraag van Raf) ook geëxperimenteerd met een hoge kwaliteit ongewassen koffie ('Natural'). Experiment geslaagd; intussen is de Kivu Natural een geliefd product geworden op vele plaatsen in de Verenigde staten én bij RAF Coffee natuurlijk!

Biologisch produceren betekent investeren

In deze streken betekent biologische productie gewoon produceren zonder gebruik te maken van chemische meststoffen en bestrijdingsstoffen, zonder meer. Het gevolg is dat de bodem uitgeput geraakt en de productie daalt. Muungano investeert reeds jaren in een meer innovatieve manier van biologische koffieproductie door combinatieteelten, herbeplanting met schaduwbomen, uitgekiende compostmethodes, ... De enige manier om biologische productie op termijn rendabel te houden.

Extra premie voor sociale doeleinden

Het spreekt voor zich dat in deze streken ontelbaar veel sociale noden zijn. RAF Coffee betaalt bovenop de prijs van de koffie ook een 'Fairtrade' premie. Hiermee ondersteunen we onder andere de bouw van een klein ziekenhuis in het dorp. De premie bedraagt 50 cent per kg.

Rust op Idjwi

Rebuild Women's Hope is een koffiecoöperatie op het bijzondere eiland Idjwi, gelegen in het Kivumeer tussen Rwanda en Congo. Het meer bevindt zich op een hoogte van 1.500 meter, en de steile hellingen van het eiland reiken tot wel 2.000 meter. Ondanks de bewogen geschiedenis van de Kivu-regio, is Idjwi er altijd in geslaagd om relatieve rust en veiligheid te bieden aan zijn bewoners. Helaas betekent dit niet dat het eiland een paradijs is; de armoede is er schrijnend.

Vrouwen aan de macht

De coöperatie werd opgericht door Marceline Budza, die nog steeds aan het roer staat. Haar doel is om economische activiteiten te creëren die niet alleen meer opleveren voor de lokale boeren, maar ook om de vrouwen, die het grootste deel van het werk op het land verrichten, te versterken en hen de leiding over de coöperatie te laten nemen. Maar liefst 70% van de leden zijn vrouwen, en de leiding is volledig in vrouwelijke handen.

Meer dan koffie

Koffie vormt de basis van al hun activiteiten. Een deel van de koffieprijs die de coöperatie ontvangt, wordt opzijgezet om te investeren in essentiële zaken zoals drinkbaar water bij de wasstations. Daarnaast zetten ze in op nevenactiviteiten, zoals het opstarten van bakkerijen. Ook wordt er veel aandacht besteed aan duurzame landbouwmethoden. Bioproductie betekent hier meer dan alleen het mijden van chemische middelen: composteren, het integreren van fruitteelt in de koffieplantages en andere technieken maken deel uit van hun aanpak.

Authentiek

Wat deze coöperatie zo bijzonder maakt, is dat het een volledig lokaal, onafhankelijk initiatief is. Er is slechts beperkte ondersteuning van NGO's, en er is geen inmenging van de grote koffie-industrie. Ze doen dit op eigen (wils)kracht.